کد مطلب:50243 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:7

گنجینه پرسمان » قرآن

آيا امكان دارد آيات رمزي قرآن معنادار شود؟

آنچه به طور آشكار نمايان است؛ هر چه زمان مي گذرد و توانايي علمي انسان افزايش مي يابد. دريچه هاي جديدي از معارف قرآني رو به سوي آدمي گشوده مي شود تا آنجا كه بنا بر برخي روايات، آياتي در قرآن مجيد وجود دارد كه تنها مردم آخرالزمان از مفاهيم ژرف آن بهره مند مي گردند. چنان چه در تفسير الميزان از اصول كافي نقل شده است: امام سجاد(ع) فرموده است: {H«ان الله عزوجل عَلِم ان يكونَ في آخرالزمان اقوام متعمقون فانزل الله تعالي: قل هو الله اد والايات من سورة الحديد الي قوله» {/Bعَلِيمٌ بِذاتِ اَلصُّدُورِ{w30-32w}{I3:119I}*/}H}؛ {Mهمانا خداوندعزوجل دانست كه در آخر زمان مردمي ژرف انديش خواهند بود، به همين جهت آيات {/B«قُلْ هُوَ اَللَّهُ أَحَدٌ»{w1-4w}{I112:1I}/} و آيات سوره حديد تا {/B«عَلِيمٌ بِذاتِ اَلصُّدُورِ»{w30-32w}{I3:119I}*/} [پايان آيه 6 ]را نازل فرمودM}»، {V(تفسير الميزان، ج 19، ص 154، طبع بيروت)V}. اين از ويژگي هاي اعجازآميز قرآن مجيد است كه براي هميشه بشر و دوران هاي مختلف زندگاني انسان پيام دارد و هيچ گاه كهنه نمي شود. بايد توجه داشت كه فزوني توانايي علمي و افزايش درك بشري از معارف الهي، ثمره فرآيندي است كه از تكامل علوم انساني و كشف و پيشرفت در علوم تجربي، حاصل گرديده است. به گونه اي كه بسياري از آيات كه براي مردمان قرن هاي گذشته غيرقابل توجه بوده و يا معرفت سطحي درباره آن داشته اند، امروزه آن آيات بسيار معنادار شده و اشارات آن براي صاحبان علم و معرفت، بسيار راه گشا و اعجازآميز مي باشد. به طور نمونه، يكي از آياتي كه در ميان برخي از مسلمانان زمان هاي گذشته و حتي امروز، جنبه رمزي به خود گرفته است و از گفتگو پيرامون آن خودداري مي كنند. اين آيه شريفه مي باشد: {A{/Bوَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ اَلرُّوحِ قُلِ اَلرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّي وَ ما أُوتِيتُمْ مِنَ اَلْعِلْمِ إِلاَّ قَلِيلاً{w1-16w}{I17:85I}/}A}؛{M و درباره روح از تو مي پرسند. بگو: روح از [سنخ ] فرمان پروردگار من است و به شما از دانش جز اندكي داده نشده است M}». در صورتي كه برخي ديگر از بزرگان و از آن جمله علامه طباطبايي چندين صفحه درباره تفسير اين آيه شريفه با استشهاد به آيات ديگري از قرآن مجيد پرداخته است، {V(ر.ك: الميزان، ج 13، ص 193 تا 197، طبع بيروت)V}. همچنين برخي از آيات با پيشرفت علوم تجربي و گذشت زمان، مطابقت آن با واقعيت كشف شده است و اعجاز علمي قرآن را به اثبات رسانده است. مانند آيه شريفه: {A{/Bبِرَبِّ اَلْمَشارِقِ وَ اَلْمَغارِبِ {w3-6w}{I70:40I}/}A}؛ {Mپروردگار خاوران و باختران M}»، {V(معارج، آيه 40)V}. كه از تعدد مشرق ها و مغرب ها به كرويت زمين و وجود كرات ديگر مي توان اشاره داشته باشد و همچنين گاهي با پيشرفت علوم تجربي، معناي برخي از آيات به گونه اي شفاف تر، آشكار مي گردد. بنابراين از آنجا كه قابليت هاي فزون تر معرفتي و پيشرفت هاي علمي و كشفيات جديد در رفع برخي خرافات و موهومات مؤثر است و در دفع بسياري از اشكالات و مشكلات تفسيري به ما كمك مي كند، بزرگان توصيه كرده اند هر يكي دو سال، تفسيري جديد از قرآن نگاشته شود، {V(به نقل از علامه طباطبايي)V}. و از آن جا كه پيشرفت زمان و تحولات فرهنگي جامعه و اعلام نيازهاي نسل نو، تأثيرات خاص خودش را بر ذهن پژوهشگر و مفسر قرآن مي گذارد، گريزي نيست كه با تلاشي پيگير معارف عميق تري از قرآن استخراج گردد و با ادبيات روز و جامه اي نو، عرضه گردد كه گاهي از اين روزآمد شدن تفسير و الهام گيري از تحولات فرهنگي و علمي در چگونگي تفسير، به «تفسير عصري» ياد مي شود، {V(ايازي: سيد محمد علي، قرآن و تفسير عصري)V}. البته اين انگيزه بسيار مبارك و پرفايده است به شرط اين كه حوزه هاي معرفت شناسي علم و دين باز شناخته شود و از تحميل يافته هاي ذهني و علم زرگي بر آيات قرآني خودداري گردد كه براي توضيح بيشتر در اين باره مي توان به مباحث مفصل «حجيت ظواهر» آيات و «هرمنوتيك» و «تفسير و تأويل» آيات قرآن و «تفسير علمي» قرآن مراجعه كرد. براي آگاهي بيشتر ر.ك: 1- تفسير الميزان، ج 3، ص 28 تا 135 2- هادوي تهراني، مهدي، مباني كلامي اجتهاد 3- رباني گلپايگاني، علي، معرفت شناسي 4- معرفت، هادي، التمهيد، ج 6 5- رضايي، محمد علي، تفسير علمي قرآن.